استفاده منطقی از آنتی‌بیوتیک در خرگوش
استفاده منطقی از آنتی‌بیوتیک در خرگوش
از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود؛ که باید حتما توسط دامپزشک تجویز گردد. عفونت‌های باکتریایی در هر نقطه از بدن ممکن است رخ بدهند. استفاده از آنتی‌بیوتیک مبحثی مهم در فارماکولوژی است و به ویژه استفاده از آنتی‌بیوتیک در خرگوش بیشتر حائز اهمیت است. در ادامه مطلب به اهمیت تجویز و دقت در تجویز کردن آنتی بیوتیک در خرگوش می‌پردازیم.
بهترین راه برای انتخاب آنتی‌بیوتیک
بهترین راه برای انتخاب موثرترین آنتی‌بیوتیک، نمونه برداری از بافت عفونی است؛ مثلا تهیه برشی کوچک از دیواره آبسه یا تهیه یک سواپ از ناحیه درگیر و فرستادن نمونه برای آزمایشگاه. سپس آزمایشگاه نمونه را کشت می‌دهد و تست حساسیت تهیه می‌کند و نتیجه را به دامپزشک اطلاع می‌دهد. بهتر این است که هر دو تست باکتری‌های هوازی و بی‌هوازی انجام گیرد تا بهترین تصمیم برای مصرف دارو اتخاذ شود تا بهترین اثر را داشته باشد. در برخی موارد عفونت ممکن است در جایی رخ بدهد که دسترسی به آن سخت باشد؛ مثلا درون دستگاه گوارش، تنفس، ادراری، چشم و روده و استخوان. در این موارد، دامپزشک باید حدس بزند که کدام آنتی بیوتیک برای درمان بهترین است. مروری بر فیزیولوژی خرگوش به ما کمک می‌کند تا متوجه شویم چرا استفاده از آنتی‌بیوتیک در خرگوش خطرناک است.
آیا هر آنتی‌بیوتیکی در خرگوش قابل استفاده است؟!
خیر! خرگوش دستگاه گوارش غیر معمولی دارد. میکروارگانیسم‌های متعددی در دستگاه گوارش خرگوش ساکن اند که با هم سبب هضم غذا می‌شوند. تعادل بین میکروارگانیسم‌ها در دستگاه گوارش به عوامل بسیاری بستگی دارد؛ از جمله رژیم غذایی و در برخی مواقع، دارو. برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها میتوانند به عکس، دیواره‌ی روده را تحت تاثیر قرار داده و زمانی که در رقابت ایجاد شده توسط باکتری‌های نرمال روده کنترل می‌شوند، باکتری‌های مفید را کشته و سبب رشد بی رویه باکتری‌های ساکن پاتوژنیک شوند. اگر پاتوژن‌های باکتریایی از سویه‌هایی خاص باشند، میتوانند توکسین تولید کنند که باعث مرگ خرگوش می‌شود.
این پروسه از بین رفتن باکتری‌های مفید و ساکن شدن باکتری‌های پاتوژن ممکن است تا 10 روز پس از پایان روند درمان طول بکشد و نهایتا موجب مرگ خرگوش شود که برای دامپزشکانی که کاملاً با طب خرگوش آشنا نیستند؛ ممکن است عامل اصلی بروز عفونت را مخدوش کند. خرگوش ممکن است تا یک یا دو روز قبل از بروز جایگزینی باکتری‌های پاتوژن در روده، نرمال باشد و پس از آن ممکن است فعالیت هایش کاهش یابد، اشتهایش کمتر شود، دچار اسهال آبکی شود، مکرر دهیدره شود و نهایتا بمیرد. اسهال آبکی(بدون شکل گرفتن مدفوع) در خرگوش بیسار اورژانسی است و ممکن است طی 24 تا 48 ساعت پس از اولین تظاهرات بالینی، بمیرد. انتخاب آنتی‌بیوتیک و نحوه مصرف آن فاکتور های مهمی هستند که دامپزشک در زمان درمان خرگوش، باید آنها را در نظر بگیرد. جدول زیر، شامل خلاصه‌ای از برخی آنتی‌بیوتیک‌های متداول ، نحوه مصرف و ریسک مصرف آنتی‌بیوتیک و بروز اسهال به دلیل از بین رفتن فلور روده است.
انتخاب آنتی‌بیوتیک و نحوه مصرف آن فاکتور های مهمی هستند که دامپزشک در زمان درمان خرگوش، باید آنها را در نظر بگیرد. جدول زیر شامل خلاصه‌ای از برخی آنتی‌بیوتیک‌های متداول ، نحوه مصرف و ریسک مصرف آنتی‌بیوتیک و بروز اسهال به دلیل از بین رفتن فلور روده است.
منبع: rabbit.org
جدول آنتی‌بيوتيک‌های مورد استفاده در خرگوش
| Antibiotic | Injectable Use? | Oral Use? | Other Use? | Risk of Antibiotic-Associated Diarrhea |
| Amikacin | Yes, with caution: nephrotoxic |
No oral form available | Yes, impregnated in antibiotic beads
Yes, in nebulization protocols |
Low |
| Amoxicillin | No | No | No | High when given orally |
| Ampicillin | No | No | No | High when given orally |
| Azithromycin | No injectible form available | Yes | No | Low |
| Cephalosporins (Ceftazidime, Cefazolin, Ceftiofur, Cefriaxone, Cephalexin, Cephaloridine, Cephalothin) | Yes | No | No | High when given orally |
| CEFTIOFUR | No | No | Yes, impregnated in antibiotic beads | Low, when impregnated in antibiotic beads (bone abscess) |
| Chloramphenicol | Yes | Yes | Yes, ophthalmic ointment | Low |
| Ciprofloxacin | Yes | Yes | Yes ophthalmic drops |
Low |
| Clindamycin | No | No | No | High when given orally |
| Difloxacin | No | Yes | No | Low |
| Doxycycline | Yes | Yes | No | Low |
| Enrofloxacin | Yes | Yes | Yes; otic drops | Low |
| Fusidic Acid | No | No | Yes, ophthalmic ointment | Low when used as eye ointment |
| Gentamicin | With extreme caution: nephrotoxic |
With extreme caution: nephrotoxic |
Yes, ophthalmic drops, impregnated in antibiotic beads
Yes, in nebulization protocols |
Low |
| Lincomycin | No | No | No | High |
| Marbofloxacin | No | Yes | No | Low |
| Metronidazole | No | Yes | Yes | Low |
| Oxytetracycline | Yes | No | No | Low
Oral use not recommended, calcium in GI tract inactivates drug |
| Penicillin (procaine) | Yes | No | No | High, when given orally or applied topically |
| Penicillin (procaine and benzthiazine) | Yes | No | No | High, when given orally or applied topically |
| Streptomycin | No, nephrotoxic | No | No | High |
| Sulfadimethoxine | No | Yes | No | Low |
| Tetracycline | Yes | No | No | Low
Oral use not recommended, calcium in GI tract inactivates drug |
| Tilmicosin | No | No | No | Risk of fatal adverse reaction: sudden cardiac arrest within ~30 minutes of administration |
| Trimethoprim/
sulphadiazine |
Yes | Yes | No | Low |
| Trimethoprim/
sulfamethoxazole |
Yes | Yes | No | Low |
| Tobramycin | No, nephrotoxic | No | Yes, impregnated in antibiotic beads
Yes, ophthalmic and otic drops |
Low |
| Tylosin | Yes | No | No | Unknown |
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
ایمپتیگو در سگ ها
جراحی جسم خارجی در حیوانات خانگی
اصول نگهداری صحیح از حیوانات خانگی
اختلالات گوارشی سگ ها
بیماری التهاب روده در سگ و گربه
دیدگاهتان را بنویسید