فوروزماید
بر طبق آمار موجود، بیماریهای قلبی تقریباً 10٪ مواردی که به کلینیکها مراجعه میکنند را تشکیل میدهند. بنابراین، هنگامی که میخواهیم درمانی بهتر، قابل اعتمادتر و طولانی مدت داشته باشیم، بیشک یک انتخاب Furosemide است.
نامهای تجاری فوروزماید شامل Libeo، salix، Lasix و Furosoral است.
در اینجا به مروری بر مصرف این دارو در عارضه نارسایی احتقانی قلب به ویژه در سگ میپردازیم.
عوارض حاصل از نارسایی احتقانی قلب (CHF)
نارسایی احتقانی قلب در سمت چپ رایجتر بوده؛ در حالت نرمال سیاهرگهای ریوی خون را وارد دهلیز چپ کرده و از آنجا وارد بطن چپ و سپس وارد گردش خون عمومی بدن میشود. اگر سمت چپ قلب ضعیف عمل کند، خون دریافتی را به درستی پمپاژ نکرده و آن را به داخل ریهها پس میزند. خون میتواند به داخل آلوئولها نشت کند و احتقان یا ادم ریوی حادث شود.
نارسایی احتقانی قلب در سمت راست، در حالتیست که سمت راست قلب قادر نباشد طبق الگوی طبیعی خود خون برگشتیِ بدن را دریافت و آن را به ریهها بفرستد تا اکسیژنه شود؛ این حالت سبب شده خون به داخل سیاهرگها برگشته و تورم رخ دهد. هپاتومگالی و آسیت از اختلالات قابل مشاده در این وضعیت میباشند.
هنگامی که نارسایی قلبی ایجاد میشود، مکانیسمهای حفظ برونده قلبی و فشار خون فعال میشوند. این مکانیسمهای عصبی-هورمونی در طولانی مدت آسیب رسان بوده و باعث افزایش خطر بیماریهای قلب و گردش خون میشوند. شناختهشدهترین مکانیسم سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون است. به نظر میرسد که افزایش مزمن آنژیوتانسین II و آلدوسترون دارای اثرات نامطلوبیست. آلدوسترون میتواند فیبروز میوکارد و مرگ سلولی را افزایش دهد. همچنین باعث افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک، افزایش ضربان قلب و کاهش پتاسیم شده و قلب را مستعد آریتمی میکند. (تحریک سمپاتیک ناشی از نارسایی قلبی میتواند باعث تاکیکاردی شود، در این صورت سرفه و سایر علائم تنفسی که جزو نشانههای غیر اختصاصی محسوب میشوند را میتوانیم داشته باشیم.)
استفاده از فوروزماید
استفاده از فوروزماید شامل درمان نارسایی احتقانی قلب (در موارد حاد و مزمن)، احتباس مایعات ریه و برخی نارساییهای اولیه کلیوی است.
در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی فوروزماید را اغلب به همراه این داروها تجویز میکنیم:
- درمانهای اورژانسی مانند اکسیژن
- Pimobendan
- Enalapril) ACE-inhibitor)
- aldosterone antagonist) spirpnolactone)
Pimobendan نیز باید به محض تشخیص CHF تجویز شود؛ این دارو با اتساع عروق از طریق مهار فسفودی استراز3 باعث حمایت از قلب میشود و با تقویت اتصال کلسیم به تروپونینc در سلولهای عضلهی قلب سبب بهبود عملکرد قلب خواهد شد. در این حالت انتظار داریم فشار به ویژه از سمت چپ قلب برداشته شود.
عملکرد فوروزماید
مهارکننده همانتقالی -Na +/ K +/ Cl در لوپ ضخیم و صعودی هنله است. اثر خود را از طریق دفع سدیم، پتاسیم، کلر و آب از طریق ادرار اعمال میکند. به این ترتیب حجم مایعات عروقی و برخی از فشارهای موجود بر روی قلب کاهش مییابد. همچنین باعث افزایش دفع کلسیم، منیزیم و هیدروژن میشود.
فوروزماید تولید پروستاگلاندینهای کلیوی را افزایش میدهد به عنوان مثال (PGI2) به این ترتیب باعث افزایش جریان خون کلیوی میشود. سنتز پروستاگلاندینها همچنین میتواند باعث اتساع عروقی ملایمی در سایر بافتها شود. (به ویژه هنگامی که به صورت IV تجویز شود.) در بعضی از گونهها نیز گشاد شدن برونشها ممکن است رخ دهد.
عوارض جانبی فوروزماید در سگها
- افزایش تشنگی و افزایش دفع ادرار
- مدفوع نرم یا اسهال (هنگام تجویز فرم خوراکی دارو)
Furosemide - از دست دادن الکترولیتها از طریق ادرار که منجر به افزایش خطر ابتلا به آریتمیهای قلبی میشود
- افزایش احتمالی سطح قندخون (قابل توجه برای استفاده در سگهای دیابتی)
- کاهش خطرناک فشارخون
تداخلات دارویی
ACE-inhibitorها: با وجود اینکه اغلب به همراه فوروزماید برای درمان نارسایی احتقانی قلب استفاده میشوند، باید در هنگام تعامل این دو دارو از خطر ابتلا به فشار خون بسیار پایین آگاه باشیم.
آنتی بیوتیکهای آمینوگلیکوزیدی: استفاده طولانی مدت به همراه جنتامایسین میتواند خطر ابتلا به اختلالات شنوایی را در بیماران افزایش دهد.
NSAIDs : تجویز همزمان با فوروزماید ممکن است اثر بخشی آن را کاهش و احتمال ابتلا به سمیتکلیوی را افزایش دهد.(احتمالاً به این دلیل که سنتز پروستاگلاندین کلیه را مهار میکنند.)
همچنین فوروزماید ممکن است اثر گذاری شلکنندهی عضلانی توبوکورارین را مهار کند، اما اثرات سوکسامتونیوم را افزایش میدهد.
فوروزماید از آنجاییکه بیشترین قدرت را در کاهش پتاسیم خون دارد در نتیجه خطر سمیت دیگوکسین را افزایش میدهد.
در مصرف آن به همراه استازولامید، کورتیکواستروئیدها، مدرهای تیازیدی و تئوفیلین نیز خطر هیپوکالمی افزایش مییابد.
گردآورنده: ستایش فرخیان
References:
BSAVA small animal formulary. Part A, Canine and feline by Ian Ramsey
Saunders Handbook of Veterinary Drugs Small and Large Animal, 4e by Mark G. Papich DVM MS DACVCP